Για την κατανόηση της ριζωματικής κατάστασης, είναι ιδιαίτερα σημαντική η έννοια του ενδιάμεσου. Στο ρίζωμα η αρχή και το τέλος δεν ορίζουν τίποτα, υπάρχει μόνο το μέσον που ορίζει και υποκινεί τις κατευθυντήριες γραμμές (βλ.τοπολογία του ριζώματος #04). Η διατύπωση αυτή μας οδηγεί και πάλι σε μια σκέψη για την υπνοβασία η οποία χαρακτηρίζεται κατεξοχήν από μια αίσθηση ενδιάμεσου, χωρίς σαφή σημεία αφετηρίας ή τερματισμού εκτός βέβαια αν το τέλος προκληθεί από μια βίαιη ρήξη, μια ξαφνική ασυνέχεια.

Solaris. Ριζωμα και υπνοβασία

Ένα χαρακτηριστικό του ριζωματικού χώρου, έίναι σύμφωνα με τους Deleuse/Guattari η συνεχής αλλαγή της χαρτογραφίας του δηλαδή η συνεχής εναλλαγή μεταξύ λείου και εγχαραγμένου (βλ. Τοπολογία του ριζώματος 1). Η επιφάνεια του ωκεανού ή της ερήμου, αναφέρονται ως παραδείγματα τέτοιων χώρων που δεν ορίζονται από σταθερά σημεία αλλά από ανύσματα και συνεχώς μεταβαλλόμενες σχέσεις.
Έναν τέτοιο χώρο μας παρουσιάζει ο Α. Ταρκόφσκι στην ταινία του "Solaris": σε κάποιο μακρινό πλανήτη απεικονίζεται ένας ωκεανός που έχει την ικανότητα να "σκέφτεται" και να ενεργοποιεί τις επιθυμίες και τα όνειρα όσων τον κοιτάζουν προβάλλοντάς τα μέσα στις ζωές τους. Έτσι, οι αστροναύτες που ζουν στο διαστημόπλοιο, βρίσκονται σε μια απροσδιόριστη κατάσταση μεταξύ ονείρου, παραίσθησης και πραγματικότητας χωρίς να μπορούν να συνειδητοποιήσουν τι πραγματικά είναι αληθινό.
Μόνον ο πρωταγωνιστής αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι η γυναίκα δίπλα του, προβολή της γυναίκας του που έχει πεθάνει και της επιθυμίας του για εκείνη, είναι μια παραίσθηση και προσπαθεί έτσι να την εξοντώσει (βλ. Ζίζεκ, "a pervert guide to cinema").
Περιγράφεται λοιπόν μια υπνοβατική κατάσταση ύπαρξης, υποκινούμενη από την οπτική επαφή με τον ριζωματικό χώρο του ωκεανού αλλά και από την κίνηση της επιθυμίας τους που διοχετεύεται μέσα από το χώρο αυτό.

solaris